Ongezonde theologie

v1.28c

Het leven als rite of test. De schrijver Willem Jan Otten schrijft dat het leven een rite is, in de zin van een inwijdingsritueel zoals die door indianenstammen gebruikt worden om de volwassenwording van een man te markeren. [21] In zo’n ritueel moet iemand succesvol een aantal moeilijke taken volbrengen en pijnlijke dingen ondergaan om te bewijzen dat hij “mans genoeg is” om als man gerespecteerd te worden door de oudere mannen van de gemeenschap. Dit beeld suggereert dat God ons als het ware ‘uitprobeert’. Dat veronderstelt dat God ons pas op waarde schat als wij onszelf bewezen hebben. Dit is het tegenovergestelde van onvoorwaardelijk liefhebben. Als het zo zou zijn dat God ons slechts accepteert onder voorwaarde dat we onze capabelheid bewezen hebben, dan kunnen we er niet van uitgaan dat God ons altijd steunt en altijd van ons houdt. Ik kan dan niet genieten van het leven omdat ik in spanning zit of ik goed genoeg zal presteren. Dus ik verwerp dit idee.

Het leven als wedstrijd. In de Bijbel, in het Nieuwe Testament, wordt gesuggereerd dat het (geloofs)leven bij wijze van spreken een soort wedstrijd is, in de zin dat we na ons leven beloond worden naar onze (geloofs)prestaties. De apostel Paulus schrijft ergens dat hij zijn leven ziet als een wedstrijd. (1) Dit idee suggereert dat onze zaligheid in het hiernamaals afhangt van onze levensprestaties. Dat geeft ongezonde spanning, doet geen recht aan hoe onze omstandigheden onze mogelijkheden beperken, en doet te kort aan het vertrouwen dat God onze wereld draagt. Dus ik verwerp dit idee.

Het leven als strijd. In de Bijbel wordt ook gesuggereerd dat het (geloofs)leven een strijd is, in de zin van vechten en oorlog. Dit impliceert dat we, figuurlijk gesproken, kunnen sneuvelen door ons geloof te verliezen en dat we daarmee onze mogelijkheid van geluk in het hiernamaals verspelen. Dit is een nocebo: door te geloven dat we onze zaligheid kunnen verliezen, krijgen we spanning, waardoor het (geloofs)leven moeilijk wordt. Bovendien schetst dit het beeld dat het leven geen ‘leven’ is maar ‘overleven’, waardoor ik de neiging krijg om niet te willen leven omdat ik nooit aan genieten toekom. Dus ik verwerp dit idee.

Gezonde tegenstelling: Ik geloof dat God ons een goed leven op deze wereld gunt, zonder voorwaarden. We hoeven daarvoor niets te presteren. Het is wel zo dat we levenservaring en -kundigheid leren door ons leven, maar er wordt niet van ons verwacht dat we daarmee een bepaalde maat bereiken.

(1) Verwijzing naar bijbeltekst invoegen.

(geen corrresponderend blog-bericht beschikbaar)